Ochrona znaków geodezyjnych

Przepisy dotyczące ochrony znaków geodezyjnych zostały opisane w Dz.U.1999.45.454 w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych.

Znaki geodezyjne są to znaki z trwałego materiału, które określają położenie punktów osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej, grawimetrycznej i magnetycznej. Znaki takie powinny podlegać przeglądom i być konserwowane, a także powinny zostać wyposażone w urządzenia zabezpieczające, które sygnalizują ich położenie.

Czynności przeglądowe i konserwacyjne wykonuje się w przypadku wykonywania prac geodezyjnych związanych z zakładaniem i modernizacją osnów oraz okresowo lub doraźnie w przypadku wystąpienia uszkodzenia lub jeśli znak zagraża bezpieczeństwu. W przypadku osnowy geodezyjnej klas niższych przegląd i konserwację zapewnia starosta. W zakresie osnowy geodezyjnej I i II klasy oraz osnów grawimetrycznej i magnetycznej podmiotem zajmującym się przeglądem i konserwacją jest Główny Geodeta Kraju. Dla osnów I i II klasy, które znajdują się gruntach i budynkach pozostających w trwałym zarządzie komórek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej i jednostek organizacyjnych podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej oraz przedsiębiorstw państwowych przegląd i konserwację zapewnia Minister Obrony Narodowej.

Zgodnie z ustawą istnieje obowiązek doręczenia właścicielowi lub osobie władającej nieruchomością zawiadomienia o umieszczeniu lub innych czynnościach związanych ze znakiem na tejże nieruchomości. Stosowne zawiadomienie musi otrzymać także starosta.

Zawiadomienie doręczone powinno zostać w przypadku, gdy umieszczony zostaje nowy znak, zmienia się właściciel nieruchomości, następuje ich zniszczenie lub wymiana, zmienia się typ znaku lub umieszcza się nad znakiem budowlę triangulacyjną. Zawiadomienie musi być dostarczone także w przypadku, gdy jako znaki przyjęto elementy trwałe obiektów budowlanych, takich jak maszty lub gałki na wieżach lub dachach, a także specjalnie zainstalowane tarcze, obeliski, cylindry, bolce lub pręty.

W przypadku, gdy obiekty znajdują się na gruntach lub nieruchomościach jednego właściciela może zostać mu dostarczone jedno zawiadomienie. W przypadku, jeśli znak znajduje się na posesji dwóch właścicieli zawiadomienie musi zostać dostarczone do obojga z nich.

Kopia zawiadomienia musi zostać dołączona do dokumentacji przekazywanej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Obowiązek doręczenia spoczywa na wykonawcy prac geodezyjnych. Wykonawca powinien przed przystąpieniem do prac wyjaśnić warunki umieszczenia znaków, przeglądu czy konserwacji właścicielowi i ustalić termin prac.

W przypadku, jeśli wykonawca prac stwierdzi zniszczenie, uszkodzenie, przemieszczenie znaku lub uzna, że zagraża on bezpieczeństwo życia lub mienia, ma obowiązek zgłosić to natychmiast do starosty. Ten musi niezwłocznie przeprowadzić sprawdzenie stanu znaku, a w przypadku zniszczenia usunąć pozostałości po nim. Po wykonaniu tych czynności zobowiązany jest do przekazania protokołu z czynności do marszałka województwa, a w niektórych przypadkach także do Głównego Geodety Krajowego. Dotyczy to w szczególności znaków podstawowej osnowy geodezyjnej I i II klasy oraz osnowy grawimetrycznej lub magnetycznej. W przypadku zniszczenia, a tym samym popełnienia wykroczenia powinien zawnioskować o przeprowadzenie postępowania w celu ustalenia i ukarania sprawcy.

Ochronie nie podlegają znaki umieszczone na okres przejściowy, w szczególności w związku z realizowaną inwestycją oraz stosowane przy zakładaniu osnów pomiarowych.